In dit boek worden 28 Vlaamse muziektheaterwerken uit de negentiende eeuw besproken. Ze hebben met elkaar gemeen dat ze muziek laten klinken en dat ze historische figuren uit de Vlaamse geschiedenis (politieke iconen of schilders) als hoofdrolspelers opvoeren. Deze muziektheaterwerken werden onderworpen aan een tekstuele analyse, zowel op inhoudelijk, stilistisch als structureel niveau. Daarbij werd in het bijzonder aandacht geschonken aan de representatie van de historische figuren in de werken.
De teksten van de muziektheaterwerken werden zoveel mogelijk in verband gebracht met hun historische context, in dit geval de Vlaamse, nationaal-didactische poëtica van de negentiende eeuw. Behalve de muziektheaterwerken (zangspelen) werden ook 12 ‘zuivere’ muziekstukken (cantaten, liederen, ouverturen), waarin eveneens historische figuren centraal staan, bij het onderzoek betrokken. Deze analyse van concrete en exemplarische teksten wil een nieuw perspectief bieden binnen het (vaak historisch georiënteerde) nationalismeonderzoek.
Bovendien wil het boek een te weinig bestudeerd genre onder de aandacht brengen: het genre van de muziektheaterwerken bevindt zich op het snijvlak van theater, tekst en muziek en is onder meer omwille van die interdisciplinariteit erg interessant. Dit boek hoopt zo een originele en waardevolle bijdrage te leveren aan het onderzoek naar de negentiende-eeuwse literatuur en cultuur, met respect voor de eigen merites van die cultuur. In de bijlage werd het muziektheaterwerk De Belgische natie (1856) van Jacob Kats en Peter Benoit opgenomen in een diplomatische editie
