Patricia Johanson: The World as a Work of Art
Selected Writings and Interviews (werktitel)
Najaar 2023 verschijnt een lijvige publicatie met geschriften van de Amerikaanse eco-kunstenaar Patricia Johanson, samengesteld en geredigeerd door Roel Arkesteijn. Het boek markeert het begin van de nieuwe onderzoeksgroep Art & Ecology, en hoopt het indrukwekkende, voorbeeldstellende artistiek-ecologische programma dat Johanson sinds eind jaren zestig ontwikkelde internationale verspreiding en bekendheid te geven als één van de best practices voor eco-kunstenaars.
Patricia Johanson (New York City, 1940) is vrijwel onbekend bij het grote publiek, maar won het laatste decennium snel aan bekendheid in de Verenigde Staten – enerzijds als vrouwelijke Minimal kunstenaar; anderzijds als eco-kunst-pionier, die als rolmodel werd herkend door jongere generaties ecofeministen. Al in 1969 ontwikkelde Johanson een visionair, samenhangend ecologisch programma waarin zij sculpturale oplossingen bedacht voor milieuproblemen, planologische vraagstukken, stedelijke ontwikkeling en het verlies van natuurlijke leefgebieden van planten en dieren. Haar werk is telkens gedacht op landschappelijke schaal en gericht op praktische uitvoering. Zij ontwerpt complete landschappen of habitats, waarin lokale planten- en dierengemeenschappen hersteld worden en waarin zij ontmoetingsplaatsen creëert tussen mens en natuur.
Vanaf de jaren tachtig realiseerde Johanson verschillende opdrachten in de openbare ruimte. In Fair Park Lagoon in Dallas, Texas (1981-1986), bijvoorbeeld, transformeerde zij een dode lagune met slijmerige algen en eroderende oeverranden in een ecologisch rijke habitat en een uitnodigend park. De plattegrond is gebaseerd op de vormen van een lokale waterplant en een varen uit de omgeving. Voor de Ellis Creek Water Recycling Facility in Petaluma, Californië (2000-2009) ontwikkelde zij een reusachtig park rond een waterzuiveringsbedrijf, waarvan de plattegrond de vorm heeft van een Salt Marsh Harvest Mouse: een met uitsterven bedreigde lokale muizensoort die in het moeras leeft. Johansons park omvat niet alleen een waterzuivering, maar ook een opvang en zuivering van regenwater, landbouwgronden, natuur- en recreatiegebied.
De publicatie stelt zich ten doel de ontstaanscontext en ontwikkeling van Patricia Johansons werk te reconstrueren en inzichtelijk te maken aan de hand van veelal niet eerder gepubliceerde kunstenaarsteksten; de centrale plaats te belichten die Johanson met haar methodologie als voornaamste ‘ideoloog’ vervult binnen de eco-kunst; en te verkennen wat de betekenis van haar werk en haar instrumentarium is voor huidige, jongere generaties kunstenaars. “Her writings (-) are a cornucopia of possibilities for environmental art and planning that are still being ‘discovered’ today”, schreef de geëngageerde Amerikaanse kunstcritica Lucy R. Lippard al in 2006 over Johanson.
De rijk geïllustreerde publicatie zal zo’n 160 teksten, brieven en interviews van Johanson omvatten, waaronder een recent, voor deze gelegenheid vervaardigd nieuw interview tussen Johanson en Arkesteijn. Het boek zal 544 pagina’s tellen en wordt vormgegeven door Caroline de Lint. De publicatie wordt uitgegeven door Track Report en Fieldwork Museum.